23 października 2014 roku w Belwederze prof. dr hab. Maria Deptuła odebrała nominację profesorską z rąk Prezydenta RP Bronisława Komorowskiego.
Jeszcze raz serdecznie gratulujemy Pani Profesor!
Życiorys naukowy:
Prof. dr hab. Maria Deptuła jest absolwentką Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Bydgoszczy. W 1977 roku ukończyła studia z wyróżnieniem i uzyskała tytuł magistra pedagogiki, specjalność pedagogika szkolna. Początkowo była zatrudniona na stanowisku instruktora-wychowawcy w Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy i oddelegowana do pracy w charakterze pedagoga osiedlowego na osiedlu Błonie w Bydgoszczy współuczestnicząc w budowaniu systemu środowiskowego wsparcia dla dzieci z rodzin dysfunkcyjnych, zwłaszcza dotkniętych chorobą alkoholową. Od 1981 roku pracuje na Wydziale Pedagogiki i Psychologii najpierw w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Bydgoszczy a potem w Akademii Bydgoskiej, przekształconej w Uniwersytet Kazimierza Wielkiego.
Stopnie naukowe doktora w 1988 r. (na podstawie rozprawy doktorskiej pt. „Relacje rówieśnicze dzieci w młodszym wieku szkolnym i ich pedagogiczna optymalizacja”) i doktora habilitowanego w 1998 r. (na podstawie oceny ogólnego dorobku naukowego i dwóch monografii: Koncepcja diagnozy rozwoju społecznego dzieci w klasach I-IV oraz Szanse rozwoju psychospołecznego dzieci w zmieniającej się szkole stanowiących całość prezentującą opracowaną przez nią koncepcję badania rozwoju społecznego dzieci i oceniania efektów oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych realizowanych przez nią i z jej inspiracji przez nauczycielki w kilku klasach I-III) uzyskała na Uniwersytecie Adama Mickiewicza w Poznaniu.
Zainteresowania naukowe Marii Deptuły dotyczą poznawania i wspierania rozwoju kompetencji interpersonalnych dzieci i młodzieży umożliwiających im nawiązywanie relacji z rówieśnikami satysfakcjonujących dla obu stron i sprzyjających rozwojowi ich kompetencji poznawczych, emocjonalnych i społecznych. Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej nadał Marii Marioli Deptule tytuł profesora nauk społecznych dnia 28.07.2014 roku a postępowanie w tej sprawie zostało przeprowadzone na Wydziale Pedagogiki i Psychologii UKW. Jego główną podstawą była monografia: Odrzucenie rówieśnicze. Profilaktyka i terapia (Warszawa 2013, Wydawnictwo Naukowe PWN, ss. 454.). Pozycja ta jest efektem wieloletnich badań poświęconych dzieciom, które rówieśnicy wykluczają ze swojego grona w przedszkolu i szkole. Koncentracja na okresie dzieciństwa jest konsekwencją faktu podzielania przez nią poglądu badaczy amerykańskich, francuskich i kanadyjskich, że odrzucenie rówieśnicze w wieku przedszkolnym i w okresie szkoły podstawowej może być zapowiedzią niekorzystnego biegu rozwoju dziecka, którego późniejszym efektem jest niedostosowanie społeczne w okresie dorastania i w życiu dorosłym. Przyjmując, że ryzyko to jest szczególnie duże w przypadku dzieci odrzucanych przez rówieśników z powodu zachowań agresywnych, tej grupie dzieci poświęciła swoją monografię.
Wiedza i umiejętności Marii Deptuły w zakresie diagnozy pedagogicznej i projektowania oddziaływań wychowawczo-profilaktycznych są wykorzystywane przez instytucje państwowe, takie jak Państwowa Agencja Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii, a ostatnio także Narodowe Centrum Badań i Rozwoju. Wiedza i stale rozwijane umiejętności metodologiczne są wykorzystywane przez Marię Deptułę w procesie kształcenia studentów i doktorantów, pedagogów szkolnych i nauczycieli, dla których przeprowadziła wiele wykładów, warsztatów i seminariów. Jest ona także inicjatorką nowatorskiej koncepcji przygotowywania pedagogów do pracy z dzieckiem i rodziną zagrożoną oraz do pracy profilaktyczno-wychowawczej z dziećmi i młodzieżą realizowanej i modyfikowanej wraz z kierowanym przez nią Zespołem na kierunku Pedagogika w Uniwersytecie Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy. Zakład Pedagogiki Opiekuńczej i Profilaktyki Społecznej, którym kieruje Maria Deptuła, prowadzi specjalność Opieka i wychowanie z profilaktyką społeczną na studiach I stopnia oraz specjalność Pedagogika Opiekuńcza na studiach II stopnia. Obie specjalności cieszą się dużą popularnością wśród studentów. Treści i metody kształcenia są stale aktualizowane dzięki rozwojowi kompetencji Zespołu podczas szkoleń w kraju i pobytów studyjnych za granicą. Maria Deptuła poznała system wspierania rodziny i pomagania dzieciom zagrożonym uczestnicząc po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego w 11 pobytach studyjnych we Francji, Belgii, Hiszpanii, Szwajcarii i Rumunii.
Na dorobek Marii Deptuły składają się 3 monografie autorskie, redakcja 5 monografii wieloautorskich i współredakcja 1 monografii wieloautorskiej, redakcja naukowa 1 monografii tłumaczonej na język polski, 31 rozdziałów w recenzowanych monografiach naukowych, 10 artykułów w czasopismach naukowych i 1 w czasopiśmie zagranicznym, 18 artykułów popularno-naukowych, współredakcja naukowa tekstów naukowych i metodycznych tłumaczonych z języka angielskiego i francuskiego. Maria Deptuła jest także autorką 5 niepublikowanych raportów z badań wykonanych na zlecenie instytucji państwowych oraz 5 ekspertyz na zlecenie Państwowej Agencji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Krajowego Biura do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii.
Do osiągnięć naukowych Marii Deptuły po uzyskaniu stopnia doktora habilitowanego należy zaliczyć również kierowanie 3 grantami promotorskimi i 4 zadaniami badawczymi zleconymi przez Krajowe Biuro do Spraw Przeciwdziałania Narkomanii w trybie konkursowym.
Dorobek naukowy Marii Deptuły przyczyniania się do rozwoju teorii i praktyki profilaktyki społecznej w naszym kraju. Stanowi inspirację dla innych badaczy i praktyków. Opracowane przez nią lub pod jej kierunkiem narzędzia badawcze wykorzystują w badaniach także inni badacze i pedagodzy praktycy. Uczestnicząc w licznych konferencjach naukowych w kraju i kilku za granicą Maria Deptuła upowszechnia wyniki swoich badań. Była też członkiem komitetu naukowego organizującego międzynarodową konferencję w Paryżu poświęconą wspieraniu dziecka i rodziny zagrożonej.
Maria Deptuła posiada też zasługi w rozwoju młodej kadry. Wypromowała pięciu doktorów i jest promotorem trzech kolejnych rozpraw doktorskich. Prowadziła wykłady i warsztaty dla studentów w Szwajcarii i na Litwie. Cieszy się uznaniem i sympatią studentów UKW. Angażuje się także w prace organizacyjne na rzecz swojego wydziału i uczelni pełniąc od 24 lat funkcję kierownika zakładu i opiekuna specjalności na kierunku pedagogika, uczestnicząc w pracach wielu komisji na wydziale oraz w Senackiej Komisji Nauki, siódmy rok pełniąc funkcję prodziekana ds. nauki.
Za swoją działalność została odznaczona w roku 2009 Medalem Komisji Edukacji Narodowej, w 2005 roku Medalem Akademii Bydgoskiej im. Kazimierza Wielkiego za szczególne zasługi dla Akademii, w roku 2002 Złotym Krzyżem Zasługi. Otrzymała też wiele nagród Rektora za działalność naukową, dydaktyczną i organizacyjną.
Od sierpnia 2013 roku Maria Deptuła pełni też funkcję jednego z liderów konsorcjum Edukacja na rzecz innowacyjności regionu, które utworzyły CM UMK, PWSZ we Włocławku, UKW, UMK, UTP, WSG i Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy w Toruniu. Współpraca nauczycieli akademickich i pracowników instytucji tworzących konsorcjum nad tworzeniem kolejnych wersji projektów zapoczątkowała konsolidację środowiska naukowego i projektowanie działań zmierzających do wykorzystania potencjału tego środowiska dla rozwoju województwa kujawsko-pomorskiego i miasta Bydgoszczy dzięki modernizacji procesu kształcenia na uczelniach i podejmowaniu badań stosowanych ukierunkowanych na wywołanie zmiany w procesie edukacji i rozwiązywania problemów społecznych. Celem konsorcjum jest wypracowanie i pilotażowe wdrożenie w systemie edukacji i pomocy społecznej rozwiązań sprzyjających rozwojowi kapitału ludzkiego i społecznego, by zwiększyć szanse naszego województwa i miasta na budowanie nowoczesnej, konkurencyjnej gospodarki opartej na wiedzy, mogącej sprostać globalnym wyzwaniom w warunkach dużej nieprzewidywalności.
